சிவனின் தேவாரப்பாடல் பெற்ற சிவாலயங்களில் 266 வது தேவாரத்தலம் திருஅஞ்சைக்களம். புராணபெயர் திருவஞ்சைக்குளம், கொடுங்கலூர். மூலவர் அஞ்சைக்களத்தீஸ்வரர், மகாதேவர். இங்கு இறைவன் மிகச்சிறிய சுயம்பு லிங்கமாக அருளுகிறார். இறைவன் தரைமட்டத்திற்கு மேல் சில அங்குல உயரமே உள்ளார். அம்பாள் உமையம்மை. தீர்த்தம் சிவகங்கை. தலமரம் சரக்கொன்றை. தேவாரப்பாடல் பெற்ற திருத்தலங்களில் கேரளாவில் இருக்கும் ஒரே சிவத்தலம் திருவஞ்சிக்குளம் மகாதேவ சுவாமி கோயில் ஆகும். இக்கோயிலில் அம்மன் தனி சன்னதியில் இல்லாமல் சிவனின் கருவறைக்குள் அவருடன் இணைந்து சதாசிவ பாவத்தில் அருள்பாலிக்கிறார். கேரள பாணியில் கோயில் அமைந்துள்ளது. கோயில் வாசல் மேற்கு நோக்கி உள்ளது. துவஜஸ்தம்பத்தில் அஷ்ட வித்யேஸ்வரர்களின் உருவங்கள் உள்ளன. உள்ளே குளம் உள்ளது. கேரள முறையைப் பின்பற்றி இத்தலத்திலும் வெடிவெடித்துப் பிரார்த்தனை செய்யும் வழக்கமுள்ளது. கோஷ்டமூர்த்த அமைப்பு இல்லை. விமானத்தில் யோக நரசிம்மர் உக்கிரரூபத்தில் உள்ளார். இங்குள்ள நடராஜர் சேரமான் பெருமாள் பூசித்தது. பஞ்சலோகச்சிலை. இதன் கீழ் திருவஞ்சைக் களத்து சபாபதி என்றெழுதப்பட்டுள்ளது.
கிழக்கு ராஜகோபுர முன்புறத்தில் நுழையும்போது பக்கக்கற்சுவரில் யானை உருவங்கள் வெளியிலிருந்து கோயிலுக்குள் செல்வது போலவும் எதிர்சுவரில் கோயிலிலிருந்து வெளியே வருவது போலவும் அமைக்கப்பட்டுள்ளன. கோயிலின் சுற்றுப்பிரகாரத்தில் 25க்கும் அதிகமான தெய்வங்கள் தனித்தனி சன்னதிகளில் அருள்பாலிக்கிறார்கள். கேரளாவில் உள்ள கோயில்களில் இந்த அளவு சுற்றுப்பிரகாரம் வேறு எந்தக் கோயிலிலும் இல்லை. தனி சன்னதியில் சுந்தரரும் சேரமானும் சேர்ந்த நிலையில் அருள்பாலிக்கிறார்கள். கோயிலுக்குச் செல்லும் போது வீதியின் நடுவில் உள்ள பெரிய மேடைக்கு யானை வந்த மேடை என்று பெயர். கயிலாயத்திலிருந்து வெள்ளை யானை வந்து சுந்தரரைக் கயிலாயத்திற்கு ஏற்றிச் சென்ற மேடை ஆகையால் இந்த பெயர் வந்தது. கேரள வழிபட்டு தந்திரமுறையில் இத்திருக்கோயிலில் வழிபாடுகள் நடந்தாலும் வருடத்தில் ஒருநாள் சுந்தரர் கயிலை சென்ற ஆடி மாதம் சுவாதி நட்சத்திரம் நாளில் மட்டும் தமிழ்நாட்டு முறைப்படி ஆகம பூஜை நடைபெறுகின்றது. ஏகாதசருத்ரம் சங்காபிஷேகம், ம்ருத்யுஞ்சஹோமம் இக்கோயிலில் நடைபெறுகிறது. சேரநாட்டை ஆண்டு வந்த பெருமாக் கோதையார் என்ற மன்னன் சிறந்த சிவபக்தன் திருவஞ்சிக்குளம் உமாமகேஸ்வரர் மேல் தீராக் காதல் உடையவன். அவன் உள்ளத் தூய்மையுடன் சிவனை வணங்கும்போதெல்லாம் தில்லை அம்பலக்கூத்தனின் சிலம்பொலி கலீர் கலீரெனக் கேட்கும். சிலம்பொலி நாதம் கேட்டபின்பே மன்னன் அமுதுண்ணுவது வழக்கம்.
ஒரு நாள் மன்னன் இறைவனை வழிபடும் போது சிலம்பொலி கேட்கவில்லை. மன்னன் திகைப்படைந்தான் தன் பக்தியில் குறை நேர்ந்துவிட்டதோ அதனால்தான் சிலம்பொலி கேட்கவில்லையோ எனக் கருதி தன் உடைவாளால் தன்னுயிரை மாய்த்துக்கொள்ளத் துணிந்தான். அப்போது சிலம்பொலி அதிர சேரமான் முன்பு ஈசன் தோன்றி வருந்தாதே மன்னா என் பக்தன் சுந்தரன் தேனினும் இனிய பாடல்களால் தினமும் என்னை அபிஷேகம் செய்வான். இன்று அதில் நான் மெய் மறந்து விட்டேன். எனவே தான் சிலம்பொலி கேட்க சற்று தாமதமாகி விட்டது என்றார். ஈசனின் இதயத்தையே உருக்கும் பாடல்களைப் புனையும் இத்தகையதோர் சிறப்புமிக்க சிவனடியாரை அறியாது போனோமே என்றெண்ணிய மன்னன் தில்லை சென்று அம்பலவாணரைத் தரிசித்தான். பின் திருவாரூர் சபாபதியைத் தரிசித்துவிட்டு சுந்தரரின் இல்லம் தேடிச் சென்றான். அவருடன் நட்பு கொண்டு அளவளாவி மகிழ்ந்தான். சேரன் தனது பூர்வீகமான திருவஞ்சிக்குளத்துக்கு வருமாறு சுந்தரருக்கு அழைப்பு விடுத்தான். அவரது அழைப்பை ஏற்று திருவஞ்சிக்குளம் சென்று சிறிது காலம் அங்கு கோயில் கொண்டுள்ள ஈசனை ஆராதித்து மகிழ்ந்தார் சுந்தரர். பின் சேரமன்னனுடன் தன் நாடு திரும்பிய சுந்தரர் தொண்டை மண்டலம் பாண்டிநாடு என பல சிவத் தலங்களையும் தரிசித்து விட்டு மீண்டும் திருவஞ்சிக்குளம் சென்றார்.
சுந்தரரை மன்னன் மேளதாளங்களுடன் வரவேற்று. யானை மீது அமரச் செய்து ஊர்வலமாக அழைத்துச் சென்று அரியணையில் அமர்த்தி பாத பூஜை செய்து கவுரவித்தான். சுந்தரரும் அங்கேயே தங்கி மலைநாட்டுப் பதிகள் பல கண்டு வழிபட்டார். சுந்தரர் கயிலை செல்ல வேண்டிய நேரம் வந்தது. அங்குள்ள இறைவனிடம் இவ்வுலக வாழ்வை அகற்றிட வேண்டி தலைக்கு தலை மாலை என்ற பதிகம் பாடினார். சுந்தரர் பூமியில் பாடிய கடைசிப்பதிகம் இதுதான். அப்போது இறைவன் சுந்தரரை வெள்ளை யானையில் ஏற்றி கைலாயம் அழைத்து வரும்படி தேவர்களுக்கு கட்டளையிட்டார். இறைவனின் கட்டளைப்படி சுந்தரரை தேவர்கள் கைலாயம் அழைத்து சென்றனர். சேரமன்னன் தன் உள்ளுணர்வால் சுந்தரர் விண்ணிலேறி கயிலை செல்வதைக் கண்டான். உடனே இந்த தலத்தில் இருந்து தன் குதிரையில் ஏறியமர்ந்து அதன் காதில் நமசிவாய எனும் ஐந்தெழுத்தை ஓத குதிரை விண்ணில் சென்ற யானையைத் தொடர்ந்து சென்றது. சுந்தரர் சென்று கொண்டிருக்கும் போதே பாடல்கள் பாடினார். இந்த பாடல் முடிந்தவுடன் சுந்தரர் கைலாயம் சென்றடைந்தார். சேரமன்னனும் கயிலாயம் சென்றடைந்தார் இறைவனின் உத்தரவுப்படி வருணபகவான் இந்தப்பாடலை திருவஞ்சிக்குளம் மகாதேவர் கோயிலில் சேர்ப்பித்து விட்டார். பரசுராமர் தன் தாயின் மரணத்தினால் ஏற்பட்ட பாவம் தீர இங்கு வந்து பூஜை செய்துள்ளார். இத்தலம் கழறிற்றறிவார் நாயனாரின் அவதார மற்றும் முத்தித் தலமாகும். இந்த சிவன் சோழ மன்னர்களின் குல தெய்வம். இங்குள்ள சிலையை சிதம்பரத்தில் இருந்து எடுத்து வந்து 1801ல் பிரதிஷ்டை செய்ததாக கல்வெட்டு கூறுகிறது. சுந்தரர் பாடல்கள் பாடியுள்ளார்.
