சிவ பெருமான் லிங்கவடிவில் இருக்கிறார். இவரது பெயர் அசலேஷ்வர் மஹாதேவ். லிங்கமானது காலை நண்பகல் இரவு ஆகிய மூன்று வேளைகளில் வெவ்வேறு நிறங்களில் காட்சியளிக்கிறது. சிவலிங்கம் ஒரு நாளைக்கு மூன்று வேலை என காலை நேரத்தில் சிவப்பு நிறமாகவும் உச்சிப் பொழுதில் அடர்ந்த குங்குமப்பூ நிறத்திலும் பொழுது சாய்கையில் சற்று நிறம் மங்கிய நிலையிலும் இந்த லிங்கம் தரிசனம் தருகிறது. 1000 ஆண்டுகள் பழமைவாய்ந்த அக்கோவிலில் கலர் மாறுவது வருடத்தின் அனைத்து நாட்களிலும் நிகழ்கிறது. சுமார் ஆயிரம் ஆண்டுகளுக்கு முன்பு இங்குள்ள சிவலிங்கம் சுயம்புவாகத் தோன்றியுள்ளது. இந்த லிங்கத்தின் உயரம் இதுவரையில் யாராலும் கண்டுபிடிக்க முடியவில்லை. இதன் அடிப்பகுதி ஆயிரம் அடிகளையும் தாண்டி பாதாளத்தில் புதைந்து உள்ளது. சிவன் அடிமுடி காண முடியாதவர் என்பதை இது உணர்த்துகிற ஆலயமாக விளங்குகிறது. அச்சலேஷ்வர் என்பது சமஸ்கிருத வார்த்தை அச்சால் என்ற சமஸ்கிருத வார்த்தையை பிரதிபலிக்கும் ஒரு வார்த்தையாகும். இதற்கு நகரவோ அசையவோ முடியாது என்று பொருள். சிவபெருமானின் அனைத்து கோவில்களிலும் சிவபெருமானை முழு லிங்கமகாகவோ அல்லது சிலை வடிவாகவோ வணங்கப்படுவார். இக்கோவிலில் இருக்கும் லிங்கம் சிவபெருமானின் கட்டைவிரலாக பாவித்து வணங்கப்படுகிறார். இந்த கோயில் 9 ஆம் நூற்றாண்டில் பர்மர் வம்சத்தால் கட்டப்பட்டது. பின்னர் 1452 ல் மஹாராண கும்பம் என்பவர் கோவிலை மீண்டும் கட்டியெழுப்பி அதற்கு அச்சல்கர் என்று பெயரிட்டார்.
இங்குள்ள நந்தி சிலை தங்கம், வெள்ளி, தாமிரம், வெண்கலம் மற்றும் துத்தநாகம் ஆகிய ஐந்து வித்தியாச உலோகங்களின் கலவையால் 4 டன் எடையில் செய்யப்பட்டது. இக்கோவில் வரலாற்றின்படி இங்கிருக்கும் நந்தி முஸ்லீம் படையெடுப்பாளர்களின் படையெடுப்பிலிருந்து பலமுறை கோயிலைப் பாதுகாக்திருக்கிறது. கோவிலை கொள்ளையடிக்க வரும் போது ஒவ்வொரு முறையும் மறைந்திருக்கும் தேனீக்கள் படைகளை கொட்டி கோயிலை பல முறை காப்பாற்றியுள்ளன. இக்கோவில் இருக்கும் இடத்தில் ராஜபுத்திரர்களும் ரிஷிகளும் முனிவர் பெருமக்களும் இங்கு தவம் செய்திருக்கிறார்கள். வசிஷ்ட மகரிஷி தனது மனைவி அருந்ததி மற்றும் தனது காமதேனுப் பசுவுடன் இங்கு தங்கியிருந்து தவம்புரிந்து வேள்விகள் இயற்றியிருக்கிறார். அற்புதா என்ற பெயர் கொண்ட நாகம் ஒன்று சிவபெருமானின் வாகனமான நந்திதேவரின் உயிரைக் காப்பாற்றியது. இச்சம்பவம் நடைபெற்ற இடமான இந்த மலை அற்புதா காடுகள் என்ற பொருளில் அற்புதாரண்யம் என்று அழைக்கப்பட்டது. காலப்போக்கில் இந்தப் பெயர் திரிந்து அபு பர்வதம் என்றும் பின்னர் மவுன்ட் அபு என்றும் மாறிப்போனது. ராஜஸ்தான் மாநிலத்தின் ஒரு மாவட்டமான தோல்பூர் ஆக்ராவில் இருந்து சுமார் 55 கிலோ மீட்டர் தொலைவிலும் ஜெய்பூரில் இருந்து 276 கிலோ மீட்டர் தொலைவிலும் அமைந்துள்ளது. இங்கிருந்து 60 கிலோ மீட்டர் தூரம் மலைப் பாதை வழியாக மவுன்ட் அபு கடந்து பயணித்தால் அசலேஷ்வர் மஹாதேவ் கோவிலை அடையலாம்.
